Günümüzde işe alım sürecinin kilit noktaların biri olan mülakat iş başvurularında bulunan adaylar için hayli stresli bir süreç. Bu yüzden Pratik İK olarak adayların mülakat sırasında rahat bir görüşme geçirebilmesi için iş yerlerinin sıklıkla tercih ettikleri mülakat türlerinden bahsedeceğiz.
Mülakat türleri sektöre, pozisyona ve unvana göre belirlenmektedir.
Serbest Mülakat: Tüm şirketlerde sıklıkla görülen serbest mülakat mülakatı gerçekleştiren kişi ile aday arasında herhangi bir konu üzerinde tamamen spontane olarak gelişen bir mülakat türüdür. Bu mülakat türü diğer mülakat türlerine göre daha sohbet havasında geçen bir görüşme şeklidir. Bu mülakat çeşidinin olumlu yanları; mülakat yöneticisi adayın farklı konulara verdiği davranışlarıyla aday hakkında birçok bilgiye ulaşabilir. Olumsuz tarafı ise; bu mülakat şeklinde birçok konu konuşulacağı için oldukça zaman alabilir.
Yapılandırılmış Mülakat: Yapılandırılmış mülakat, serbest mülakat yönteminden farklı olarak mülakat öncesi adaya başvurduğu pozisyonla ilgili sorulacak sorular hazırlanır. Adayın sorulara verdiği yanıtlar üzerinden değerlendirme yapılarak karara varılabilir. Bu yöntem belli bir plana bağlı kalındığı için zaman sıkıntısı yaşanmaz ve her adaya aynı soruları sorduğu için adaylar arası değerlendirme serbest yönteme göre daha objektif olur.
Telefonda Mülakat: Telefonda mülakat, bu mülakatın tercih edilmesindeki en büyük neden zamandan tasarruf sağlanmasıdır. Telefonda mülakat yöntemi serbest ve yapılandırılmış mülakat gibi iki şekilde yapılabilir. Bu yöntem şeklinde, telefonda iletişim kurulan adaya belli başlı sorular sorarak alınan yanıtlara göre pozisyona uygun olup olmadığı değerlendirilmektedir. Adayının belirlenen pozisyona uygun olup olmadığı kararlaştırıldıktan sonra eğer aday belirlenen pozisyona uygun ise yüz yüze yani birebir mülakata davet edilir.
Online Mülakat: Adında anlaşılacağı üzere online mülakat, internet üzerinden görüntülü veya sesli olarak yapılan bir mülakat şeklidir. Mülakat yürütülüş şekli olarak birebir (Serbest, Yapılandırılmış, Yetkinlik bazlı, Stres) mülakat yönteminin aynısı olarak değerlendirilebilir. Online mülakat yöntemi genellikle farklı ülkelerde veya şehirlerde yaşayan adayları değerlendirmek için kullanılır. Bu şekilde hem adayın hem de mülakat yöneticisinin zaman, para, emek gibi unsurlardan tasarruf yapması sağlanmaktadır.
Panel Mülakat: Panel Mülakat yöntemi ise bir aday ve kurumdan birden fazla yöneticinin bulunması ile yürütülmektedir. Yöntem olarak birebir mülakat şeklinde yürütülmekle birlikte tek farkı adayı birden fazla kişinin değerlendirmeye almasıdır. Bu mülakat yönteminin olumlu yanı aday hakkında birden fazla kişinin karar almasını sağlarken, olumsuz yanı ise mülakat süresi boyunca farklı kurumlardaki bireylerin zamanının büyük bir bölümünü almasıdır.
Grup Mülakatı: Grup mülakatını panel mülakatının tam tersi olarak düşünebiliriz. Bu mülakat yönteminde birden fazla aday ve mülakat yöneticisi bulunur. Grup mülakat yöntemi adaylar hakkında bilgi sağlama konusunda oldukça yararlıdır. Mülakat yöneticisinin ortaya sunacağı konuya adayların verdiği tepkiler ve fikirler değerlendirilir. Grup mülakatının olumlu yanı birden fazla adayı aynı anda değerlendirerek zamandan büyük tasarruf sağlar. Bu mülakatta beklenilen sonucu veren adaylar daha sonrasında birebir görüşmeye çağırılabilir.
Yetkinlik Bazlı Mülakat: Yetkinlik bazlı mülakat işleniş tarzı olarak yapılandırılmış mülakata benzer. Adaya önceden hazırlanan sorular sorularak yapılan bu mülakat türünde amaç adayın daha önceki deneyimlerinde yaşadığı olaylar karşısında verdiği tepkileri incelemektir. Bu yönüyle yetkinlik bazlı mülakata objektif bir mülakat türü denilebilir.
Stres Mülakatı: Mülakat türlerinin sonuncusu olan stres mülakatı ise adından da anlaşılacağı üzere mülakat görevlisinin adayı baskı altına alarak stres altında verdiği cevapların incelenmesidir. Stres mülakatı hem mülakat görevlisi hem de aday açısından oldukça zor bir mülakat türü olduğu için profesyonel kişiler tarafından yürütülmediğinde aday hakkında yanlış sonuçlar doğurabilir.